Laatste update juli 2024
De eerste generatie AMD-processors hadden geen of beperkte beveiliging tegen oververhitting. Maar dat is natuurlijk al lang verleden tijd. Moderne AMD-processors hebben meerdere ingebouwde beveiligingsmechanismen om oververhitting te voorkomen. We sommen enkele belangrijke beveiligingsmechanismen op:
Beveiligingsmechanismen
Thermal Shutdown (Overtemperature Protection): Dit is een veiligheidsmechanisme in moderne processors dat de processor automatisch uitschakelt wanneer een vooraf bepaalde kritieke temperatuurgrens wordt overschreden. Dit voorkomt blijvende schade aan de processor door oververhitting.
Precision Boost: Precision Boost past automatisch de snelheid van de cores aan op basis van de belasting en de temperatuur van de cores. Als de AMD-processor onvoldoende gekoeld is, kan de snelheid van de cores worden teruggeschroefd bij extreme belasting om oververhitting te voorkomen.
SMU (System Management Unit): Dit zijn een aantal instellingen in de BIOS waarmee je de prestaties van je AMD-processor kunt optimaliseren. Deze instellingen zijn voornamelijk bedoeld voor kenners en overklokkers. Met de PPT, TDC en EDC-instellingen stel je de stroomlimieten in, waardoor je betere prestaties kunt bereiken omdat je de processor toelaat meer stroom te trekken wanneer dat nodig is. Met de Curve Optimizer kun je de spanning- en frequentiecurve van je CPU fijn afstellen, wat de prestaties en efficiëntie kan verbeteren.
Extended Frequency Range (XFR): XFR gaat verder dan Precision Boost en vereist verbeterde koeling of zelfs waterkoeling. Deze technologie detecteert of er door de verbeterde koeling mogelijkheid is om de kloksnelheid nog verder te verhogen boven de Precision Boost-limieten.
Belang van schone koelblokken
Dat de processor van een PC niet te warm mag worden is algemeen bekend. De meeste processors schakelen zichzelf uit als ze te warm worden. Afhankelijk van de belasting van de PC kan deze kritische temperatuur na enkele seconden of minuten bereikt worden. Veel hangt af van de grootte van de koelblok, de airflow door de koelblok en de airflow door de kast zelf.
Op de onderstaande foto zie je de koelblok van een PC met een AMD-processor. De CPU-fan zelf hangt onder het stof.
Wanneer de CPU-fan verwijderd wordt, zien we duidelijk welke gevolgen een klein laagje stof kan hebben. Afhankelijk van de hoeveelheid stof kan de PC na enkele seconden of minuten uitvallen. Deze PC valt na 5 minuten uit.
Temperatuur meten
De beste manier om de temperatuur te controleren is nog altijd via de BIOS/UEFI, maar dit heeft nog altijd een groot nadeel. Je moet immers de computer herstarten en de temperatuur die je dan meet is natuurlijk niet de temperatuur onder belasting.
Natuurlijk bestaan er allerlei programma’s die je toelaten de temperatuur onder belasting te meten. Enkele voorbeelden zijn:
- SpeedFan: Hiermee kun je niet alleen de temperatuur meten, maar ook het toerental van de ventilators regelen. Wees altijd voorzichtig als je het toerental van de CPU-fan aanpast.
- AMD Ryzen Master: Dit is een officieel programma van AMD, speciaal ontworpen voor Ryzen-processors. Dit programma is voornamelijk bedoeld voor overklokkers.
Praktijkvoorbeeld: vuile koelblok
Op de volgende afbeelding kan je de temperatuur van de AMD-processor zien voordat we de koelblok reinigden. Deze AMD-processor bereikte na enkele minuten een temperatuur van 56° zonder dat deze belast werd. Deze temperatuur is veel te hoog voor een processor in rust. Na reiniging van de koelblok en CPU-fan gaat de temperatuur in rust niet boven de 35°, wat zeker niet slecht is.
Als het niet nodig is om de koelblok van de processor te halen, doe je dit best niet. Doe je dit toch, dan moet je de oude koelpasta verwijderen en vervangen door nieuwe.
Lees verder ...
