Laatste update juli 2024
Heb ik een virus? Ben ik gehackt? Dit zijn vragen die vaak opkomen. De antwoorden die men vaak geeft, zijn echter te simpel: “Nee, dat kan niet, want ik heb een virusscanner,” of “Gehackt? Nee, mijn computer werkt normaal.” Deze antwoorden zijn natuurlijk twijfelachtig, want als een virusscanner je 100% zekerheid zou bieden tegen virussen, zou het leven wel heel eenvoudig zijn. En de gedachte dat je niet gehackt kunt worden zolang je geen verdachte e-mails opent, is helaas ook een misverstand. Maar hoe weet je dan of je computer besmet is en wanneer je computer gehackt is? Door deze tekst aandachtig te lezen, ga je veel meer te weten komen.
Hoe herken je een besmette pc?
- Trage prestaties: Als je pc plotseling uren en zelfs dagen onvoorstelbaar traag begint te werken, moet er sowieso een alarmbelletje afgaan. Virussen en malware maken een computer nu eenmaal veel trager.
- Pop-ups: Als je voortdurend pop-ups opmerkt, dan is dit opnieuw een signaal van een infectie, vaak een adware of malware infectie.
- Onbekende programma’s: Staat er plotseling een totaal onbekend programma geïnstalleerd, dan moet je opletten. Het kan zijn dat je niet goed hebt opgelet bij de installatie van gratis software en dat je op die manier extra software hebt geïnstalleerd. Onschuldig of niet, het is sowieso ongewenst en moet verwijderd worden.
- Vastlopen: Als je pc voortdurend vastloopt, is dit opnieuw een verdacht signaal. Het kan al dan niet een teken zijn dat de computer besmet is. Vaak gaat het hier om meerdere malware- en virusinfecties.
Hoe herken je een gehackte computer?
- Onverwachte e-mails: Als iemand beweert dat hij een e-mail van jou heeft ontvangen en je zeker weet dat je geen e-mail hebt verstuurd, moet je onmiddellijk ingrijpen en bij voorkeur de internetverbinding van je pc verbreken. Dit is nodig om te voorkomen dat je pc massaal e-mails zou gaan versturen. De kans is groot dat je pc gehackt is.
- Intense netwerkactiviteit: Als Windows niet aan het updaten is en je merkt dat er voortdurend intense netwerkactiviteit is, dan is dit reden tot ongerustheid. Het kan wijzen op een hack.
- Ongeautoriseerde bestandswijzigingen: Als er bestanden worden verwijderd of gewijzigd zonder jouw toestemming, is er terechte reden tot ongerustheid. Windows past nooit persoonlijke bestanden aan en zal ook nooit bestanden zonder toestemming verwijderen. Een virusscanner kan natuurlijk wel besmette bestanden verwijderen.
- Onverklaarbare geldafname: Is er plots geld van je rekening verdwenen? Dan heb je dit waarschijnlijk al gemeld bij de bank en mogelijk zelfs bij de politie. Gebruik je computer dan voorlopig niet meer en zorg dat hij geen verbinding kan maken met internet. Het is duidelijk dat in dit geval de pc eens grondig nagekeken moet worden.
Wat te doen als je computer besmet of gehackt is?
Alles hangt af van hoe ernstig de situatie is.
- Ongewenste e-mails: Maak geen verbinding met internet. Wijzig eerst de wachtwoorden van alle e-mailaccounts op een andere pc. Download daarna op een andere pc een virusscanner en malware scanner en zet deze op een USB-stick. Gebruik de USB-stick om je besmette pc grondig te scannen.
- Trage prestaties of pop-ups: Begin met het updaten van je antivirus en malware scanner. In die programma’s kun je vaak specificeren dat je een grondige scan wenst. Dit kan de hele dag duren, maar wees geduldig en wacht af. Bij twijfel kun je nog eens scannen met een ander programma, maar installeer nooit twee virusscanners tegelijkertijd op je pc. Voor de zekerheid kun je nadien al je wachtwoorden nog eens wijzigen.
- Oplichting en geldtransacties: Zet je computer voorlopig niet meer aan. Bij grote bedragen kan het zijn dat de politie je computer wil onderzoeken. Verwittig direct je bank. Zij kunnen je helpen om verdere frauduleuze activiteiten te voorkomen. Raadpleeg een IT-professional. In dergelijke gevallen is het te gevaarlijk om zelf aan de slag te gaan als je niet goed thuis bent in computerbeveiliging. Een professional kan je verder begeleiden en adviseren over de te nemen stappen.
Preventieve maatregelen
Voorkomen is beter dan genezen. Dus hier enkele essentiële tips!
- Back-ups maken: Maak regelmatig back-ups van je belangrijke gegevens.
- Educatie en bewustwording: Lees artikels over phishing en andere manieren waarop oplichters tewerk gaan.
- Software updaten: Houd je software en besturingssystemen up-to-date om beveiligingslekken te dichten.
- Sterke wachtwoorden: Gebruik sterke, unieke wachtwoorden voor verschillende accounts.
- Tweefactorauthenticatie (2FA): Gebruik 2FA voor extra beveiliging van je accounts.