Harde schijf- en SSD-instellingen: IDE, SATA, AHCI, NVMe, en RAID

Dit artikel werd op 23 juni 2024 geüpdatet.

Een harde schijf of SSD kan je in de BIOS of UEFI op verschillende manieren instellen. Meestal kan je kiezen tussen AHCI, IDE of RAID. In het geval van een NVMe SSD wordt deze door de UEFI automatisch ingesteld. De keuze die je maakt, heeft een grote invloed op de prestaties van je computer.

Ide Sata Raid Ahci
In de BIOS kan je instellen of je de harde schijf (of SSD) wenst te configureren als IDE, SATA, AHCI of RAID.

De IDE (Integrated Drive Electronics) instelling is de oudste instelling en tegelijkertijd ook de meest compatibele instelling. Deze instelling werkt altijd. Dit wil echter niet zeggen dat deze instelling de beste keuze is. Wanneer je de IDE-instelling gebruikt, beperk je de snelheid tot maximaal 133 MB/sec. Bovendien ondersteunt deze instelling geen moderne technieken zoals ‘hot plugging’ en NCQ (Native Command Queuing). “Hot plugging” is het aansluiten en verwijderen van harde schijven terwijl de pc aanstaat. NCQ is een techniek die het gebruik van de harde schijf door het operating systeem aanzienlijk optimaliseert.

De SATA (Serial Advanced Technology Attachment) instelling is nieuwer en laat snelheden toe van 150 MB/sec tot 6 Gbit/sec. Afhankelijk van het moederbord en de instellingen in de BIOS laat deze instelling het “hot pluggen” van harde schijven toe. Moderne besturingssystemen hebben geen enkel probleem met deze instelling. Bij oudere besturingssystemen zoals Windows XP moet je soms de SATA-drivers laden tijdens de installatie van Windows. Dit kan je doen door in het begin van de installatie van Windows op F6 te duwen. Windows zal vervolgens de drivers zoeken op het diskettestation. Als je geen diskettestation hebt (en er ook tijdelijk geen kan aansluiten), dan zit er niets anders op dan de drivers te slipstreamen op de installatieschijfjes of een USB-diskettestation te gebruiken.

De AHCI (Advanced Host Controller Interface) instelling is samen met de RAID-instelling de meest moderne instelling. Deze instelling zorgt voor de beste prestaties. Het grote voordeel van deze instelling is dat het moderne technieken zoals “hot pluggen” en NCQ ondersteunt. Vooral de NCQ-techniek zorgt voor merkbare prestatiewinsten. Windows Vista, Windows 7, Windows 8, en latere versies ondersteunen deze techniek. Bovendien wordt bij deze instelling vanaf Windows 7 ook TRIM geactiveerd bij het gebruik van een Solid State Drive (SSD).

Ncq
Bij de NCQ techniek wordt er gekeken welke data nadien gelezen moet worden. Het gebruik van de harde schijf wordt op die manier geoptimaliseerd.

NVMe (Non-Volatile Memory Express). Let op een M.2 SATA SSD is geen NVMe SSD! Lees deze tekst https://decomputer.be/boost-je-oude-pc-naar-race-snelheid-met-een-nvme-m-2-ssd-upgrade/
Een NVMe SSD is veel sneller dan een M.2 SATA SSD! Als je een NVMe SSD gebruikt wordt die door de UEFI automatisch ingesteld. Doordat een NVMe SSD gebruik maakt van de PCIe-banen en direct kan communiceren met de CPU is hij niet alleen sneller, maar is ook de latency veel beter. In een laptop heeft een NVMe SSD dan ook nog eens het voordeel dat hij minder stroom verbruikt.


De RAID (Redundant Array of Independent Disks) instelling wordt gebruikt wanneer men verschillende harde schijven (of SSD’s) in een RAID-configuratie wenst te gebruiken. Er zijn tal van mogelijkheden, maar de meest gebruikte RAID-configuraties zijn RAID 0 (striping) en RAID 1 (mirroring). Bij “striping” worden de gegevens in kleine blokjes verdeeld over de twee harde schijven. Wanneer een van de harde schijven echter defect gaat, zijn alle gegevens verloren. Bij “mirroring” worden alle blokjes van de eerste schijf ook op de tweede schijf geschreven.
Lees https://decomputer.be/is-een-raid-met-ssds-de-moeite-waard/

Extra UEFI instellingen

In de UEFI BIOS vind je vaak nog andere instellingen die belangrijk kunnen zijn.

  • CSM (Compatibility Support Module): Met deze instellingen kan je oudere besturingssystemen installeren die geen UEFI ondersteunen.
  • Secure Boot: Deze instelling zorgt ervoor dat enkel goedgekeurde besturingssystemen geladen kunnen worden. Een belangrijke instelling dus voor de veiligheid.
  • Storage Boot Option Control: Hiermee kan je instellen welke opslagapparaten gebruikt mogen worden bij het opstarten.
  • Intel Optane: Dit is een niet-vluchtig geheugenmedium dat gebruikt wordt om de prestaties van traditionele harde schijven (HDD’s) en SATA-SSD’s te verbeteren door vaak gebruikte data te cachen. Deze optie is specifiek voor systemen die Intel Optane ondersteunen en wordt meestal beheerd via de BIOS/UEFI-instellingen en software van Intel.

Conclusie


Alvorens Windows te installeren op een nieuwe pc, controleer je best de instellingen van de harde schijf in de BIOS of UEFI. RAID en AHCI genieten de voorkeur en geven de beste prestaties. Gebruik enkel de IDE-configuratie als het besturingssysteem dat je installeert geen AHCI ondersteunt. Als je gebruik maakt van een NVMe SSD moet je in principe niets instellen. Secure zet je altijd aan tenzij je een oud niet compatibel besturingssysteem gebruikt.

Opmerking i.v.m RAID configuraties.

Alvorens een RAID configuratie te overwegen controleer je best de RAID controller die aanwezig is het moederbord van jouw PC. De ene RAID controller is de andere niet en sommige RAID controllers geven nauwelijks prestatiewinst. Een RAID 0 configuratie verhoogt het risico op verlies van gegevens. Als je moederbord een slechte RAID controller heeft is het dit risico gewoon niet waard. Lees https://decomputer.be/is-een-raid-met-ssds-de-moeite-waard/

Truc voor het wijzigen van de instelling naar AHCI nadat Windows reeds geïnstalleerd is.

Truc voor het wijzigen van de instelling naar AHCI nadat Windows reeds geïnstalleerd is. Let op sommige gebruikers melden dat ze gewoon hebben kunnen overschakelen van IDE naar AHCI zonder onderstaande trucje te gebruiken. Het kan dus zijn dat je het trucje niet moet toepassen.

(Opgelet overschakelen naar AHCI is op eigen risico! Een verkeerde instelling kan ervoor zorgen dat Windows niet meer start!)

Je kan de harde schijfinstelling in de BIOS in principe niet meer wijzigen van SATA naar AHCI als Windows reeds geïnstalleerd is. Toch bestaat hier een trucje voor. Voordat je de instelling wijzigt van SATA naar AHCI start je Windows eerst op en wijzig je een sleutel in het register. Deze sleutel in het register van Windows kan je wijzigen met behulp van de Windows Registry Editor. Deze kan je starten via de opdracht regedit. In Windows Vista en Windows 7 ga je naar de volgende sleutel

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\msahci

Vervolgens dubbelklik je op start en wijzig je de waarde naar 0 in decimaal. Nadat je het register afgesloten hebt herstart je de PC en wijzig je in de BIOS de instelling naar AHCI.

Wijzigen Naar Ahci
Door een registersleutel aan te passen kan je overschakelen naar AHCI.

Bij Windows 8 en later vind je de sleutel op de volgende locatie:

HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Services\storahci

Stefan Van Nerum met hondje

Over de auteur: Stefan Van Nerum

Industrieel Ingenieur Telecommunicatie

Stefan Van Nerum is een Industrieel Ingenieur Telecommunicatie met een diverse achtergrond in de technologiewereld. Met ervaring als docent in het middelbaar onderwijs, werkzaam als C++ programmeur, en het runnen van een computerwinkel gedurende 13 jaar, heeft Stefan zijn expertise ontwikkeld in computerreparatie en technologische oplossingen. Zijn passie voor informatica strekt zich uit tot zijn vrije tijd, waarin hij blijft verkennen en innoveren in de voortdurend veranderende wereld van technologie.

9 gedachten over “Harde schijf- en SSD-instellingen: IDE, SATA, AHCI, NVMe, en RAID”

  1. Geweldig, ik was na een hoop draaien en wenden dan toch maar met Google gaan zoeken en al vrij snel vond ik deze oplossing. Het werkt perfect. Nu kan ik waarschijnlijk ook mijn 2 extra poorten op mijn ASUS M3n-HT E de luxe mobo met AMD Phenom2 X4 940 processor gaan gebruiken.

    Beantwoorden
  2. Heb je slechte kabeltjes en IDE helpt om op te starten en stabiel te zijn…
    Dan kabeltjes wisselen met beter type en alles werkt als een zonnetje ook op AHCI….

    Beantwoorden
  3. Ik heb in bios naar AHCI gewijzigd nadat ik Windows 7 geïnstalleerd heb…de informatie die hier wordt gegeven gedeeltelijk klopt niet!!!

    Beantwoorden
  4. Je moet windows opstarten in de veilige modus met msconfig. Je wijzigt tijdens het opstarten je bios in AHCI. Als windows is opgestart in de veilige modus, weer wijzigen naar normaal. Druk op de Windows knop +R en dan msconfig en haal het vinkje bij veilige modus weg. Start de computer opnieuw op en hij zal de instelling AHCI accepteren.

    Beantwoorden

Plaats een reactie