Metadata

Wat is metadata?

Als je het opzoekt in een Engels woordenboek, dan staat er letterlijk: “data over data”. Metadata is dus informatie over andere data – zoals een bestand, foto of zelfs een video.

Je kunt het vergelijken met het etiket op een voedingsmiddel. Zo’n etiket vermeldt wie het product maakte en welke ingrediënten erin zitten. Metadata doet hetzelfde, maar dan voor digitale bestanden.

Bijvoorbeeld:

Bij een foto zie je wie ze nam, met welke camera, op welk tijdstip en soms zelfs waar (GPS).
Bij een document zie je de auteur, aanmaakdatum en eventueel de gebruikte software.
Bij een video zie je resolutie, duur, formaat en de gebruikte codec.

Metadata helpt je dus om bestanden beter te begrijpen, beheren én beveiligen.

Metadata Viewer

Een metadata viewer is een tool/programma waarmee je dus verborgen informatie (metadata) van een bestand kunt bekijken.

Met zo’n viewer kun je extra details over een bestand achterhalen, zoals:

Wie het bestand heeft gemaakt
Wanneer het is aangemaakt of laatst bewerkt
Welke copyrights of rechten van toepassing zijn
En vaak nog veel meer technische of contextuele informatie

Dit is vooral handig voor wie wil controleren wat er “onder de motorkap” van een bestand zit – denk aan onderzoekers, webbeheerders of mensen die bestanden online ontvangen.

Let op: Er bestaat geen metadata viewer die álle bestandstypes ondersteunt. Voor elk type bestand bestaan er specifieke viewers. Voor afbeeldingen kun je bijvoorbeeld XnView gebruiken.

Video Metadata Viewer

Een video metadata viewer is een tool die specifiek bedoeld is om metadata van videobestanden te bekijken. Bekende video metadata viewers zijn onder andere MediaInfo, FFmpeg en ExifTool.

Sommige videobestanden (zoals .MP4 of .MOV) bevatten net als foto’s EXIF-metadata. Deze metadata zit ingebed in het videobestand zelf en bevat informatie zoals camera-instellingen, opnamedatum, resolutie of zelfs GPS-locatie.

Voor het openen en uitlezen van zulke metadata heb je een gespecialiseerd programma nodig. ExifTool is een goed voorbeeld van een tool die EXIF-gegevens kan uitlezen, zowel uit foto’s als video’s.

Let op: Soms spreken bronnen over “EXIF-bestanden”, maar meestal bedoelen ze daarmee de metadata die is ingebed in een foto- of videobestand. EXIF is dus geen apart bestand, maar onderdeel van het bestand zelf.

Metadata slim gebruiken

Nu dat je weet wat Metadata is. Laat ons eens bekijken hoe je dit kan gebruiken.

1. Beter vindbaar maken (SEO)

Voeg doelgerichte metadata toe aan je bestanden (zoals foto’s of video’s) voordat je ze online plaatst. Zoekmachines kunnen dit oppikken en zo je content beter indexeren. Denk aan:

Beschrijvende bestandsnamen
Auteursnaam
Trefwoorden (keywords)
Licentie-informatie

2. Bestanden organiseren

Als je een grote verzameling foto’s of video’s hebt kan je door metadata slim te gebruiken deze sorteren, filteren en terugvinden. Bijvoorbeeld:

Sorteer foto’s op locatie of datum
Zoek documenten op auteur of onderwerp
Categoriseer video’s op resolutie of lengte

3. Controle en veiligheid

Ga je bestanden delen? Controleer dan de metadata want mogelijk deel je informatie die je niet wenste te delen zoals:

GPS-coördinaten
welke software je gebruikte
de datum

4. Creatief bewijs of authenticatie

De metadata kan je gebruiken om te bewijzen wie de het bestand maakte en wanneer. Denk aan copyright, plagiaatgeschillen of echtheidsverificatie.

Metadata verwijderen

systeemherstel probleemoplosser veilige modus Windows 11 herstellen driverupdate

Wil je metadata verwijderen om privacyredenen of om een bestand “schoon” te maken voor publicatie? Dat kan meestal met dezelfde tools waarmee je metadata bekijkt.