Dit artikel werd op 10 mei 2024 geüpdatet.
Vaak horen we mensen klagen over hun computer die ‘voortdurend vastloopt’. Maar vastlopen kan verschillende vormen aannemen. Dit artikel richt zich op een van de meest frustrerende vorm: het zogenaamde ‘freezen’. Een freeze treedt op wanneer de computer volledig vastloopt en je de pijl van de muis niet meer kan bewegen. Op dat moment reageert de computer ook niet meer op het toetsenbord, zelfs niet wanneer je de vertrouwde Ctrl+Alt+Delete toetsencombinatie probeert. De oorzaken van vastlopers zijn soms moeilijk te achterhalen, maar laat er geen twijfel over bestaan, ook dit probleem kan opgelost worden.
Controleer de temperatuur van de hardware
Een computer kan vastlopen wanneer hij te warm wordt. Controleer de temperatuur van de processor in de BIOS of met behulp van een programma zoals SpeedFan. Is de temperatuur te hoog controleer dan de koeling van de pc. Zorg dat de koelblok van de processor proper is. Controleer dat de ventilator op de koelblok nog draait wanneer de PC aan staat. Het freezen van de computer ten gevolge van de warmte kan je gemakkelijk herkennen. Als je de pc ’s morgens aanzet duurt het even voordat hij vastloopt. Als je de pc na de freeze herstart loopt hij sneller vast. Dit is natuurlijk omdat hij op dat moment al opgewarmd is als je hem start.
Maar wat is te warm? Wel, als je de temperatuur in de BIOS controleert, dan is de processor natuurlijk in rust. In ideale omstandigheden zou deze dan toch onder de 50 graden moeten zitten. Als je natuurlijk de temperatuur met een programma zoals SpeedFan bekijkt, is de processor eigenlijk belast omdat op de achtergrond allerlei taken worden uitgevoerd. Het is dus normaal dat de temperatuur dan een beetje hoger is, maar dan zou hij toch nog steeds onder de 60 graden moeten zitten. Alleen als je de temperatuur meet onder extreme belasting (100% CPU load) kan de temperatuur nog wat hoger oplopen tot een maximum van 70 graden (mijn persoonlijke mening, maar vatbaar voor discussie).
De temperatuur van de processor is het probleem niet wat nu?
In de BIOS kan je tegenwoordig werkelijk alles instellen en configureren. Maar als je de BIOS verkeerd instelt kan ook dit vastlopen veroorzaken. Gelukkig kan je elke BIOS op zijn standaardinstellingen zetten. In de BIOS staat dit meestal aangegeven als “BIOS defaults”, “fail safe defaults” of “BIOS optimized defaults”. De standaardinstellingen zijn meestal ook de stabielste instellingen. Als je regelmatig last hebt van een freeze gebruik je dus best als vertrekpunt de “fail safe defaults” gebruiken.
Mijn probleem is helaas nog steeds niet opgelost…
Helaas is de kans dan vrij groot dat een van de hardware onderdelen de freeze veroorzaakt. Een onderdeel vervangen en testen is dan de werkwijze die je moet volgen. Maar natuurlijk heeft niet iedereen reserveonderdelen om te testen. Maar begin dan te testen wat je wel kan testen! Als je moederbord een onboard video heeft, kun je de videokaart tijdelijk verwijderen en de onboard video gebruiken om te zien of het systeem stabiel blijft. Verwijder ook alle uitbreidingskaarten.
Want alle hardware die is aangesloten, zowel intern als extern, kan het vastlopen kan veroorzaken. Dit geldt ook voor apparaten die zijn aangesloten via USB. Begin daarom met het absolute minimum aan hardware: de processor, één geheugenmodule, een opslagapparaat (SSD of harde schijf), en natuurlijk een scherm, toetsenbord en muis. Als het systeem stabiel blijft met deze minimale configuratie, kun je vervolgens elk onderdeel één voor één weer aansluiten om te zien welk onderdeel mogelijk het probleem veroorzaakt.
Zeldzaam maar niet onmogelijk
Naast hardware problemen kan ook software een freeze veroorzaken. Het is mogelijk dat bepaalde programma’s of processen op de achtergrond vastlopen, waardoor het hele systeem bevriest. Om te controleren of software het probleem veroorzaakt, is het een goed idee om te kijken naar recent geïnstalleerde programma’s of updates die mogelijk conflicten veroorzaken. Het kan ook helpen om te controleren op malware of virussen die het systeem kunnen verstoren. In extremen gevallen waar je op punt staat van het op te geven is het ook aangeraden om een volledige back-up te maken en Windows opnieuw te installeren. Begin dan direct na de installatie natuurlijk geen massa software te installeren, maar test eerst of Windows stabiel is zonder je software. Door je software stap voor stap te installeren en telkenmale te testen kan je ook zo bepalen welke software mogelijk de oorzaak is. Uit ervaring weten we dat oude software die op een nieuwe Windows geïnstalleerd wordt vaak het probleem is.
Lees verder ...
Wou windows 10 installeren maar nu heb ik een zwart scherm met links boven een kader waarin staat:
persoonlijke instellingen
persoonlijke instelling maken
Google chrome
Ik krijg alleen de zandloper als daarop ga staan en het pijltje op het zwarte scherm werkt niet.
Is dit een nieuwe installatie van Windows 10 of een upgrade naar Windows 10? Als het een nieuwe installatie is zou ik eerst de harde schijf eens testen. Als het een upgrade is had je de PC eerst beter eens grondig opgeschoond alvorens de upgrade te starten.
Ik heb dit probleem ook steeds vastlopen. Krijg dan ook een zandloper te zien en kan niks meer, moet pc uitzetten en terug opstarten. Is reeds binnen geweest. Nieuwe harde schijf gestoken en nog steeds hetzelfde probleem.
Dan hebben ze de PC toch niet getest alvorens deze terug te geven? Slechte computerwinkel… Controleer de koeling van de processor en probeer eens met een andere voeding.